ကျွန်ုပ် နှင့် စာဆိုေကျာ် စေလဦးပုည အသတ်ခံရမှု

ကျွန်ုပ် နှင့် စာဆိုေကျာ် စေလဦးပုည အသတ်ခံရမှု

(မင်းဒင် ေရးသည်)

တေန ့သ၌ ကျွန်ုပ်သည် ယိုးဒယားြပည် ဖူးခက်ြမို ့၊ အမ်မခန် အရပ်ရှိ ဧကဝက်ခန် ့ ကျယ်ဝန်းေသာ ြခံြကီးအတွင်း၊ လွန်စွာ ေဟာင်းနွမ်းယိုယွင်းလျက် ရှိေသာ နှစ်ထပ်အိမ်အို ြကီး တလံုးတွင် ေမာင်ြဖိုး အမည်ရှိ တပည့်ေကျာ်တဦးနှင့် အတူေနထိုင်ရင်း၊ ၊အေမရိကန်ြပည်လုပ် ဒဲလ် (DELL) တံဆိပ် ကွန်ြပူတာ ေဟာင်း တလံုးြဖင့် ဝါသနာအေလျာက် စာတိုေပစ များကို ေရးသား လျက်ရှိ ေလ သည်။
အချိန်ကာလကို နှစ်၊လ၊ရက်၊ ေန ့စွဲ ၊ အတိအကျ မမှတ်မိလင့်ကစား ကျွန်ုပ်မှာ မှတ်ဉာဏ် ေကာင်းသူ စာရင်းတွင် ပါဝင်သူြဖစ်သည့် အေလျာက် လွန်ခဲ့ ေသာ ရက်ေပါင်း သံုးဆယ် ဝန်းကျင် ြဖစ်သည်ကိုမူ ေကာင်းစွာမှတ်မိလျက်ရှိေပသည်။

ထိုေန ့ေန ့လည် နှစ်နာရီခန် ့က ကျွန်ုပ်နှင့် ဥေရာပတိုက်ေရာက် ြမန်မာ့ဒီမိုကေရစီ ဘက်ေတာ်သား၊ ေတာ်လှန်ေရး ရဲေဘာ်ေဟာင်း၊ ရဲေဇာ် ဆိုသူ လူရွယ် တဦးနှင့် ကွန်ြပူတာ ေြကးမံုြပင်တွင် ြမန်မာစာ အေရးအသားနှင့် ပါတ်သက်၍ အမှတ်မထင်၊ အေချအတင် အချီအချ ြငင်းခံု မိြကေသာ အေြကာင်း အရာကား ေအာက်ပါ အတိုင်း ြဖစ်ေလ ၏။
ေဇာ်။ ။ ဦးမင်းဒင်.. ။ ြမန်မာစာမှာ "ကဒဲက" ဆိုတဲ ့စာလံုးရှိတာ သိြပီးြပီလားဗျ။
ကျွန်ုပ်။ ။ ဘယ်လိုများပါလိမ့်ေမာင်။ "ကဒဲက "ဆိုတာေတာ့ မြကားဘူးပါဘူးဗျာ။ "ပဒဲေကာ" တို ့၊ "ကူးတို ့ခ" တို ့ေတာ ့နားယဉ်ေနပါတယ် ။
ေဇာ် ။ ။ ဦးမင်းဒင် က ဒါေလးေတာင် မသိဘူးလားဗျာ။" ြမင်ကဒဲက" ၊ "အစကဒဲက" ဆိုတာေလ။
ကျွန်ုပ်။ ။ အမှန်ဆိုရရင်ြဖင့် ကျုပ်မြကားဘူးတာ ေတာ့ ေသချာလှသဗျာ။ လူအများ နားလည် သံုးစွဲေနြကတာကေတာ ့.." ြမင်ကတည်းက"၊ "အစကတည်းက " ။လို ့ သာြကားဘူးပါတယ်ေမာင်။
ေဇာ် ။ ။ ဒါစကားေြပာ စကားေြပလို ့ေခါ်တယ်ဗျ။ြမန်မာစာေပဟာ သိပ်နက်နဲတယ်ဗျ၊ ေနာက်ဆံုးေပါ်ဆိုပါေတာ့ ။
(ဤေနရာ၌ ကျွန်ုပ်မှာ အဆိုပါ လူရွယ်၏ အေြခအေနကို အနည်းငယ် ရိပ်စားမိလာြပီ ြဖစ်သည့်အေလျာက် ၊ ဆက််လက်ေဆွးေနွးရန် မသင့်ေတာ့ြပီ ြဖစ်၍ ..)
ကျွန်ုပ်။ ။ ကျုပ်တို ့စကားရပ်လိုက် ြကရင် ေကာင်းမယ်ေမာင် ရယ်။ ကျုပ် ြငင်းတာ ခံုတာေတွကို စိတ်ကုန်လွန်းလို ့ပါ။ ဆက်လည်း မေြပာပါရေစနဲ ့ေတာ့ ့။ နိုင်တာ ရှံုးတာေတွ ကျုပ်မြကံုချင်ေတာ့လို ့ပါေမာင်။
ဟု စကားနည်း ရန်စဲြကပါရန် ေမတ္တာရပ်ခံပါေသာ်လည်း လူရွယ်မှာ ကဒဲက တည်းဟူေသာ စကားလံုးကို ြမန်မာစာေပေလာကတွင် အတင်း အဓမ္မ သွတ်သွင်းရန် ဆက်လက်ြကိုးပမ်းေနေလရာ .. ကျွန်ုပ်ဖက်မှ ၎င်းအား ြမန်မာစာတတ်မတတ် သံသယြဖစ်ဖွယ်ရှိေြကာင်း၊"ကဒဲက " မှတဆင့် "ကဓဲက " "ကဌဲက" "ကဋဲက"စသည်တို ့ အြပင် "ခင်ဗျာ" အစား "ခင်ြဘာ"စသည်တို ့ပါ ေနာက်ဆက်တွဲေပါ်လာနိုင်သည်ကို ပူပင်မိေလ ေသာေြကာင့် ြမန်မာစာကို ဆက်လက် ေလ့လာေစလိုေြကာင်း အစ ရှိသည်ြဖင့် နှုတ်လွန် ကျွံမိေလရာ ြငင်းခံုပွဲတို ့ ထံုးစံအတိုင်း အရုပ်ဆိုး လှစွာြဖင့် နိဂံုးချုပ်ခဲ့ ရေပ ေတာ့ သည်။
.......................................................



အဆိုပါ ြဖစ်ရပ်မှာ ေရးြကီးခွင်ကျယ် ကိစ္စတရပ်မဟုတ်ေသာ်လည်း နှစ်ကာလြကာရှည်စွာ ငုတ်လျှိုးေနခဲ့ေသာ ၊ စာအေြကာင်း ေပအေြကာင်း ြငင်းခံုြခင်း ကို အားသန်ခဲ့သည် ့ ကျွန်ုပ်၏ ယမ်းတိုက်နှင့်တူေသာ စိတ်ေနသေဘာထား အေပါ်မီးပွားကျဘိသကဲ ့သို ့ရှိေလရာ ကျွန်ုပ်မှာ ထိုင်မရ ၊ထမရ များစွာ အေနခက်လျက် ရှိယံုမက ထိုညတွင် ညဉ့် နှစ်နာရီခန် ့တွင်မှ အိပ်ရာဝင်ခဲ့ ေသာ်လည်း ေကာင်းစွာအိပ်စက်နိုင်ြခင်း မရှိေြကာင်း ဝန်ခံရေပမည်။
ကျွန်ုပ်ငယ်စဉ်က လူဗလံေလး ြဖစ်သည့်အားေလျှာ်စွာ ရန်ပွဲတိုင်း၌ ခံဘက်ကချည်း ေနခဲ့ရ ရာမှ စာေပဖက်သို ့ဦးလှည့်ကာ စာတိုစာစ တချို ့ကို ဖတ်မိ သည့် အခါ၌ စာအေြကာင်း ေပအေြကာင်းနှင့် ပါတ်သက်၍ ြငင်းခုန်းြခင်းကို နှစ်သက်ယံုမျှမက ြငင်းခံုပွဲတိုင်း၌ လည်း ေဒါသတြကီး အြငင်းသန်ခဲ့ေသာ အြဖစ်တို ့သည် ကျွန်ုပ်၏ ေခါင်းတွင်း သို ့အစီအရီ ချင်းနင်း ဝင်ေရာက်လာေလသည်။
အလယ်တန်းေကျာင်းသားဘဝတွင် များစွာေသာ ကျွန်ုပ်နှင့် ရွယ်တူေကျာင်းေနဖက်များမှာ ကျွန်ုပ်ကဲ့သို ့စာဖတ်သန်သူများ မဟုတ်ေလရာ ကျွန်ုပ်မှာ ကေလးများ သဘာဝ သိသမျှ တတ်သမျှ ဖတ်မိသမျှ တို ့ကို သူမှန်သည်၊ ငါ မှန်သည်် ြငင်းခုန်ြကသည့် ြငင်းပွဲခံုပွဲ မှန်သမျှ တွင် ပွဲတိုင်းေကျာ်ြဖစ် ေန ခဲ့ ေလသည်။ ၎င်းတို ့အချင်းချင်း ကျွန်ုပ်ကွယ်ရာ၌ ြငင်းခံုြကလျှင်ပင် ကျွန်ုပ်ကို မေတွ ့ေတွ ့ေအာင် လိုက်လံ ရှာေဖွြကြပီးလျှင် ၎င်းတို ့ ဖက်မှ ရပ်တည်ကာ စစ်ကူေပးပါမည့် အေြကာင်း ေတာင်းဆိုခဲ့ြကသည်ချည်း ြဖစ်ေပသည်။
ကျွန်ုပ်မှာ ြငင်းခံုြခင်းကို အားသန်ကျွမ်းကျင်သူ ြဖစ်သည့်အားေလျာ်စွာ ထို ့သို ့ တဖက်နှင့် တဖက် အြပင်းအထန် ြငင်းခံုပွဲများတွင် ြပိုင်ဖက်အဖွဲ ့အား ပိဿေလး ေဘးပစ်၊ ြဖတ်ပိုင်းလှီးချ ၊ အလဲထိုးတတ်ေလေသာေြကာင် ့ ရှံုးနိမ့်သူတို ့ဖက်မှ အမုန်းအေတး ခံရသည့် အြကိမ်ေပါင်းများစွာ ရှိခဲ့သည်ကို ြပန်ေြပာင်းေအာက်ေမ ့လျက် ရှိေလသည်။
...........................................
.


ြငင်းခံုခဲ့ဘူးေသာ အေြကာင်းြခင်းရာများကား များြပားလှသည် ြဖစ်ရာ အကုန်အစင် မမှတ်မိ ေသာ်ြငားလည်း .. ဘုရားရှင်တွင် မုတ်ဆိပ်ေမွှး နှုတ်ခမ်း ေမွှးပါမပါ။ ပဥ္စဝဂ္ဂီ ငါးဦးသည် မူလ ကပင် ကတံုးနှင့်ဟုတ်မဟုတ် ဟူေသာ အေြကာင်းများမှ အစ ဦးေပါ်ဦး အမည်ရှိ ြမန်မာ ပညာရှိ အမတ်ြကီးမှာ စိတ်ကူး ယဉ် ဇာတ်ေကာင်မျှသာ ြဖစ်၍ အမှန်တကယ် ရှိမရှိ ဟူေသာ ေခါင်းစဉ်များ သာမက ၊မည်သည့် စာအုပ်ကို၊ မည်သည့် စာေရးဆရာက၊ မည့်သည့် ခုနှစ်တွင် ၊ေရးခဲ့သည် ဆိုသည်များပါ မကျန် အေြကာင်းအရာ စံုလင်လှေြကာင်း ယခုတိုင် သတိတရ ြဖစ်လျက် ရှိဆဲ ပင်ြဖစ်ေလသည်။
ထိုသို ့ြငင်းခံုပွဲများတွင် ေအာင်နိုင်ရန်အတွက် ကျွန်ုပ်မှာ အြခားေသာ ေကျာင်းေနဖက် သူငယ်ချင်းများ ကစားခုန်စား အေပျာ်အပါး တို ့ြဖင့် ေမွ ့ေလျာ်ေန ချိန် ၌ ကျွန်ုပ်မှာ စာအုပ်မျိုးစံု ကို တကုပ်ကုပ် ရှာေဖွ လှန်ေလှာရင်း စာတိုေပစမှန်သမျှ နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ် ေစ့ေစ့စပ်စပ် ရှာေဖွ ့ ဖတ်ရှုကာ တိုက်ပွဲဝင် စစ်သည်ေတာ်တဦး လက်နက်သစ်စုေဆာင်း သည်နှင့်တူလှစွာ ေသာ အထံုအေလ့ြဖင့် ဘဝကို ြဖတ်သန်း ေကျာ်လွန်ခဲ့ေလသည်။ ကျွန်ုပ်၏ အြငင်းသန် ေသာ စရိုက်ကား တက္ကသိုလ်ေကျာင်းသားဘဝမှ ေကျာ်လွန်ကာ လူြကီးပိုင်း အရွယ် ေရာက်သည် အထိ ေပျာက်ကွယ်မသွား ယံုမက၊ ကျွန်ုပ်၏ မသိ စိတ်တွင် နှစ်သက် ြမတ်နိုးမိေလရကား ေပျာ်ရွှင်စွာ ဆက်လက်ြငင်းခံုြမဲ ၊ ပင်ြဖစ်ေလသည်။
ကျွန်ုပ် အသက်သံုးဆယ်ဝန်းကျင် အရွယ်၌ ရာဇာဓိရာဇ် အေရးေတာ်ပံု မူရင်းကိုမည်သူ ေရးသနည်း ဟူေသာ အေြကာင်းအရာ အေပါ် အေြခခံလျက် အိန္ဒိယေသွးပါသူ စာဂျပိုးတေယာက်နှင့် အြငင်းပွားြကရာ သူ ့ဖက်ကိုယ့်ဖက် မှ ေဘးပရိဿတ်တို ့ပါ ၊ ပါဝင်လာြကြပိး၊ အေလာင်းအစားြပုြကရာမှ ထိုေခတ် ကာလက ကျပ်ေငွ နှစ်သ်ိန်းခွဲခန် ့ တန်ေသာ ပါဗလစ်ကာေမာ်ေတာ်ကား တစီးေြကးအထိ ေလာင်းေြကးြကီးသွားခဲ့ေသာ အြဖစ်ကို ြကံုဘူး ခဲ့ေလသည်။
...........................................
ေဒးကာနက်ဂျီ ေရးသားြပီး ကွယ်လွန်သူ နိုင်ငံေတာ်ဝန်ြကီးချုပ်ေဟာင်း ဦးနု ဘာသာြပန် ဆိုေသာ မိတ္တဗလဋီကာကို အလွတ်နီးပါး အာဂံုေဆာင် နိုင်လု နီးနီး ရှိသည့်တိုင် ငယ်ကျင့် မေဖျာက်နိုင်ခဲ့ေသာ ကျွန်ုပ်မှာ တစတစ ြကီးရင့်လာသည့် အသက်အရွယ် ေြကာင့် လည်းေကာင်း၊ ခါးသီးလွန်းလှသည့် ဘဝအေတွ ့အြကံုများေြကာင့်လည်းေကာင်း၊ စာနှင့်ေပနှင့် ပါတ်သက်၍ ြငင်းခံုမှုများကို များစွာ စိတ်ပျက်လာသည့်အေလျာက် ယခု အချိန် တွင် ကျွန်ုပ် သည် ြငင်းခံုပွဲများကို ေဝးေဝးမှ ေရှာင်ြခင်း အေလ့ ရရှိလာ ခဲ့သည်မှာ နှစ်ကာလအားြဖင့် နှစ်ဆယ်နီးပါးသို ့ချည်းနင်းဝင်ေရာက် ခဲ့ြပီးကာမှ အထက်တွင် ဆိုခဲ့သည် ့ အတိုင်း အဆိုပါ လူရွယ် နှင့် ြငင်းခံုပွဲကို ြကံုရြပန်ြခင်း ြဖစ်ေလသည်။
..........................................
ထို ေန ့ညက ညဉ် ့သံုးနာရီထိုးသည့်တိုင် ေကာင်းစွာ အိပ်စက်နိုင်ြခင်း မရှိေသာ ကျွန်ုပ်သည် လွန်ခဲ့ေသာ ငါးနှစ်ဝန်းကျင်က ကျွန်ုပ်နှင့် သိကျွမ်းခင်မင် ခဲ့ ဘူးသူ ကိုသက်ခိုင် ဆိုသူထံမှ နည်းမှီေလ့ကျင့်ထားသည့် အာနာပါနေခါ် နှာသီးဖျားမှ ဝင်ေသာေလ ထွက်ေသာေလကို သတိြပုမှတ်သားလျက် ၊ မတည်ြမဲ ေသာ ရုပ်နာမ် တို ့၏ သေဘာကို ဆင်ြခင်ေလရာ ရုတ်ြခည်းပင် အိပ်ေပျာ်ြခင်းသို ့ေရာက်ေလ၏။
ထိုအာနာပါန ၏ စွမ်းအား ေြကာင့်ဟု တိကျစွာမဆိုနိုင်ေသာ်လည်း ေနာက်တေန ့ မနက် ခုနှစ်ခုနှစ်ရီခန် ့တွင် ေကာင်းမွန် ရွှင်လန်းစွာ အိပ်ရာမှ နှိုးထ လာခဲ့ေပရာ ၊ နိစ္စဓူဝ လုပ်ြမဲ ၊ကိုယ်လက် ေလ့ကျင့် ခန်းအလို ့ငှာ ြခံဝင်းအတွင်းသို ့ ဆင်းလာခဲ့သည်၌ ၊ ြခံေနာက်ဖက် ေတာအုပ်တို ့ဆီမှ ငှက်မျိုး စံုတို ့၏ တွန်ြမည်သံတို ့ကို ြကားရသည် ့အခါတွင်လည်းေကာင်း၊ ေနေရာင်ြခည် ေအာက်တွင် ေြကာင်သားအမိ ခုန်ေပါက် ေြပးလွှား ေဆာ့ကစား ေနြက သည် ကို ြမင်ရသည့် အခါ တွင် လည်းေကာင်း ၊ ကိုယ်တိုင် စိုက်ပျိုးထားေသာ အရွက်ဖားဖား စိမ်းလန်းေသာ အပင်မျိုးစံု နှင့် ေဝဆာစွာ ပွင့်ဖူးေနေသာ ပန်းမာလ် မျိုးစံုတို ့ကို ြမင်မိ သည် ့အခါတွင်လည်း ေကာင်း၊ ကျွန်ုပ်၏ စိတ်သည် ပကတိြငိမ်းချမ်းလျက်၊ ယမန်ေန ့က ြငင်းခံုြခင်းမှ ြဖစ်ေပါ်လာ ေသာ ပူေလာင်မှု တို ့သည် လံုးဝ ကင်းေပျာက်ေသာ အြဖစ်သို ့ေရာက် ရှိေလ၏။
ထိုတခဏတွင် ကျွန်ုပ် သည် ကျွန်ုပ်ြမတ်နိုးေမွ ့ေပျာ်ခဲ့ေသာ စာေပရဂံု၊ မဟာြမိုင်ေတာြကီးအတွင်း မှ နှိုက်နှိုက်ချွှတ်ချွတ် ရှာေဖွ ့ ေတွ ့ရှိခဲ့ေသာ ကုန်းေဘာင်ေခတ် စာဆိုေကျာ်စေလ ဦးပုည အသတ်ခံရမှု နှင့်စပ်လျဉ်း၍ လူအများလက်ခံသိရှိထား သကဲ့သို ့ လူသတ်သမားသည် ြမို ့ဝန် ဦးသာအိုး ဟုတ်မဟုတ် .. ေထာက်လှမ်းမှုတခုကို ရုတ်တရက် သတိရမိေလသည်။
အဆိုပါ ြဖစ်ရပ်အား ြမန်မာ စာေကာင်းေပမွန်တို ့ နှင့် ေဝးကွာေနြကြပီး ြမန်မာ ့ လွတ်လပ်ေရးအတွက် တပ်မေတာ် ဖွဲ ့ရန် ၊ နိုင်ငံတကာ သို ့ေရာက်ရှိေန ြက ေလ ကုန်ေသာ ြမန်မာ့လူငယ် မျိုးချစ်တို ့ သိခွင့်ရေအာင် တင်ြပ ေပးပါမူ ငယ်စဉ်က ြငင်းခံုဖက်တို ့၏ ေကျးဇူးကို ဆပ်ရာကျမည့် အြပင် မျက်ေမှာက် ေခတ်လူငယ် များအတွက်ပါ အကျိုးတစံုတရာ ရှိမည်ဟု ယူဆမိသည့် အေလျာက်၊ ဦးပုညအသတ်ခံရမှု ကိုေဖာ်ြပလိုက်ရေပသည်။
ဤေနရာ၌ ြမန်မာစာေပေလာကတွင် ရုရှစာေရးဆရာြကီး တူရေဂညက် ၏ "အချစ်ဦး "ဝတ္ထုြကီးကို ေမာင်သာရ က "မျိုးမမ ပကာသနီ" ဟူ၍ ၎င်း၊ ဆရာြကီး ေရွှဥေဒါင်း ၏ "ဝကင်္ငန္တ "ဝတ္ထုြကီးကို ။ ဆရာ မင်းသိခင်္င က" ြမိုင်ရာဇာ တာေတ" ဟူ၍၎င်း တထပ်တည်း ပံုတူကူးယူမိြကသြဖင့် ြဖစ်ေပါ်လာ ေသာ ေနာက်ဆက်တွဲ ြပဿနာ မျိုးစံုကို ကျွန်ုပ် အေနြဖင့် မေြဖရှင်းလိုသည့် အေလျာက် ယခု စေလဦးပုည အသတ်ခံရမှုမှာ တိုက်စိုး(ဦးသန်းထွတ်) ၏ ဆန်းစစ် ေဖာ်ထုတ် ချက်ြဖစ်ေြကာင်း အေလးအနက် တင်ြကို ေဖာ်ြပမှသာ ေနာက်ေြကာင်းရှင်းမည် ြဖစ်ေပသည််။
စေလဦးပုည အသတ်ခံရမှုကို တိုက်စိုး ေခါ် ဦးသန်းထွတ် ေထာက်လှမ်းပံုမှာ ေအာက်ပါ အတိုင်း ြဖစ်ေပသတည်း ။
............................................



အဆိုပါ အမှုကို ေထာက်လှမ်းေတွ ့ရှိချက် အြပည့်အစံုကား .....

ဦးပုညနှင့် တပယ်မင်းသား

စာဆိုဦးပုညမှာ ြမင်းကွန်း ြမင်းခံုတိုင်မင်းသားများ ပုန်ကန်ရန် ကိစ္စ၌ ပါဝင် အခါေပးမိသည့် အတွက် မင်းတုန်းမင်း၏ အမိန် ့အရ ြမို ့သာြမို ့ဝန် ဦးသာအိုး ထံတွင် အကျယ်ချုပ် ခံေန ရစဉ် အေတာအတွင်း ဦးသာအိုး၏ မယားငယ်တစ်ေယာက်နှင့် မယံုသကင်္ငါ ခံရြပီး ဦးသာအိုး ၏ လက်ချက်ြဖင့် အသက်ဆံုး ရှံုးရသည် ဟူ၍ လူသိများေလသည်။
အမျိုးသားပညာဝန် ဦးဖိုးကျားနှင့် ပညာအုပ် ဦးဖိုးစိန် စသူတို ့၏ စာအုပ်စာတမ်းများ တွင်လည်း ဤအတိုင်း ေရးသားြကေလသြဖင့် အထက်ပါ အေြကာင်းအရာသည် ခိုင်မာတည်ြမဲ ေနေလသည်။

စဉ်းစားစရာများ

ဤစာေရးသူသည် ထိုအေြကာင်းအရာကို မမှန်ဟု မေြပာလိုပါ။ သို ့ရာတွင် ဦးပုည အဆံုးစီရင် ခံရပံုနှင့် စပ်လျဉ်း၍ စဉ်းစားစရာများကို တင်ြပလိုပါသည်။ သက်ဦးဆံပိုင်ေခတ် တွင် အေရးအခင်းတို ့သည် မှန်ရာြဖစ်ခဲသည်။ ြကားဘူးသိဘူး သည့်အတိုင်း ဟုတ်ချင်မှ ဟုတ်သည်။
၁၉၃၂ ခုနှစ်တွင် စာေရးဆရာ မဟာေဆွသည် မင်းတုန်းမင်း လက်ထက်ထုတ် " ရတနာပံု ေနြပည်ေတာ်သတင်းစာ" တွင် အမှုထမ်းခဲ့သူ ဘိုးဝဇီရ ကို ေတွ ့ဆံုေမးြမန်းကာ " ဘိုးဝဇီရ အတ္ထုပ္ပတ္တိ " စာတစ်အုပ် ေရးထုတ်ခဲ့ေလသည်။ ထိုစာအုပ်ထဲတွင် ဦးပုည အဆံုးစီရင်ခံရပံု နှင့် စပ်လျဉ်း၍ ဘိုးဝဇီရ ေြပာ ေသာ အချက်တစ်ချက်ပါေလသည်။ ထိုအချက်ကား အြခား မဟုတ်။
ဦးသာအိုး အေြဖ
ဘိုးဝဇီရ သည် ဦးသာအိုး၏ သားြဖစ်သူ ေမာင်ေမာင်ေလးအား ပညာသင်ြကားေပးရသည် ကို အေြကာင်းြပု၍ ဦးသာအိုး နှင့် ခင်မင်ခဲ့ေလသည်။ တစ်ေန ့ေသာ် ဦးသာအိုး၏ အိမ်သို ့ သူေရာက်၍

" ေနပါဦး ဘဘ ရဲ ့။ စေလဆရာြကီး ဦးပုညကို ဘဘ ကွပ်မျက်တယ် ဆို"

ဟု ဦးသာအိုးကို ေမးြကည့်ေလသည်။ ထိုအခါ ဦးသာအိုးက ... " အိမ်း .. ဘဘ က ကံမေကာင်းချင်ေတာ့ ဒီလို အစွပ်အစွဲ ခံရတာပါပဲကွယ်၊ ဘဘ က ြမို ့ဝန်ေပကိုး။ စင်စစ်မေတာ့ တပယ်မင်းသား အမိန် ့နဲ ့လက်မရွံ ့တို ့သတ်တာပါပဲ။ မင်းတရားြကီး မေကျနပ်မှန်း သိလို ့ ဘဘ အေပါ်လှည့်ချထားေတာ့ မင်းသားကိုလည်း မစွပ်စွဲဝံ့လို ့ သည်အတိုင်း ေနရတာပါပဲ" ဟု ေြဖခဲ့ေလသည်။

တပယ်မင်းသား

ဘာေြကာင့် ဦးပုညကို တပယ်မင်းသားက သတ်ခိုင်းေစဘို ့ ြဖစ်ပါသနည်း ဟု ေမးစရာ ရှိ၏။ ဤအတွက် ေနာက်ေြကာင်းကို ြပန်ြကည့်ရန် လိုေလသည်။ တပယ်မင်းသားသည် ေတးကဗျာ ဝါသနာပါ၍ အတီးအမှုတ် တတ်ေလသည်။ သီချင်းြကီး သီချင်းခန် ့လည်း စုေဆာင်းတတ်သည် ဟု ပညာရှိ ေရွှြပည် ဦးဘတင်၏ အမှတ်အသားရှိသည်။ စကားချပ်ရေသာ် ၁၉၀၆ ခုနှစ်တွင် ြဗိတိသျှ အိမ်ေရှ ့မင်းသားနှင့် အဖွဲ ့သည် ြမန်မာနိုင်ငံသို ့ အလည်အပတ် ေရာက်ခဲ့ဘူးေလသည်။ မန္တေလးသို ့ သေဘင်္ငာြဖင့် ထိုအဖွဲ ့ ေရာက်ရှိလာသည့် အချိန်၌ကား အဖွဲ ့ဝင်တစ်ဦးအား ြမန်မာ တစ်ေယာက်က တပယ်မင်းသားပိုင် ေစာင်း ဟူ၍ ေရှးေဟာင်း ေစာင်းတူရိယာ တစ်ခုကို ေရာင်းချခဲ့ဘူးေလသည်။
ထိုတပယ် မင်းသားသည် ကဗျာစာဆိုများကိုလည်း ေတးကဗျာ ေရးခိုင်းတတ်ေသာ အေလ့ ရှိ၏။ ဤတွင် စာဆို ဦးပုညအား ေတးကဗျာ ေရးခိုင်းရာမှ စိတ်မေကာင်းစရာ အြဖစ်နှင် ့ ြကံုြကိုက် ရေလသည်။ ြကံုရပံုကို နယ်ပိုင်ဝန်ေထာက် ဦးေမာင်ေမာင်တင် K.S.M., A.T.M ၏ " ဦးပုည သမိုင်း" စာအုပ် တွင် ဤသို ့မှတ်တမ်းတင်ေလသည်။
တပယ်မင်းသားသည် ေတးကဗျာ ေရးခိုင်းရန်အတွက် လူပျိုေတာ်တစ်ဦးကို ေစလွှတ်၍ ဦးပုညအား အေခါ်ခိုင်းေလသည်။ ဦးပုညမှာလည်း အြခားမင်းသားေတွက ေတးကဗျာ ေရးခိုင်းထားသြဖင့် မအားရပဲ ရှိေလသည်။ ထို ့ေြကာင့် သူအလုပ်ြပီးမှ လာနိုင်မည့် အေြကာင်းကို ြပန်ေလျှာက် ခိုင်း ေလသည်။ ေနာက်တစ်ေန ့တွင် တပယ်မင်းသားက အေခါ်ခိုင်းြပန်၏။ အလုပ်မအားရေသာ ဦးပုညလည်း စိတ်မရှည်ေတာ့ဘဲ ..
" မင်းသား အစစ်ေတွခိုင်းတာကို ေရးေနရတယ်။ ယမေနမင်းသားက ေခါ်တာကို မလာနိုင်အားေသးဘူး။ သည်က ြပီးမှ လာနိုင်ပါမယ် ့ အေြကာင်းကို ေလျှာက်ထားလိုက်ပါ" ဟု မေချမငံ ြပန်ေြပာခဲ့ေလသည်။



မင်းသားအစစ် မဟုတ်

ဤကား တပယ်မင်းသား သိက္ခါကျစရာ စကားပါေပ။ ရုပ်ေသး(မင်းသား) ရုပ်ကို ယမေနသား နှင့် ထုလုပ်ြမဲြဖစ်၏။ ယမေနသား မင်းသားရုပ်နှင့် တပယ်မင်းသား ကို ခိုင်းနှိုင်းြခင်းမှာ တပယ်မင်းသားသည် မင်းသား အစစ်မဟုတ်ဟု အဓိပ္ပါယ်ထွက် ေလသည်။
မှန်လည်းမှန်ေပသည်။ တပယ်မင်းသားသည် မင်းသားအစစ် မဟုတ်ေပ။ သူ ့မိခင် အလ္လကပ္ပြမို ့စားသည် မင်းတုန်းမင်း၏ မိေထွးြဖစ်ေသာ်လည်း တပယ် မင်းသားသည် ေလးဗိုလ် ဦးဆိုင် နှင့် အလ္လကပ္ပြမို ့စားတို ့မှ ေမွးဖွားခဲ့ေသာ သားသာ ြဖစ်သည်။ သူတို ့ တစ်ေတွမှာ မင်းေသွးမပါ ။ ဤတွင် မင်းတုန်းမင်း က မိေထွးေတာ် အလ္လကပ္ပြမို ့စား ကိုလည်း အေရးတယူလုပ်ြပီး သူ ့သားကိုလည်း ချီးေြမှာက်ထားေလေသာေြကာင် ့ မင်းသား ြဖစ်ေနရ သည်။ သူတစ်ပါး အရှိန်ဩဇာ ၊ သူတစ်ပါးအမိန် ့ြဖင့် မင်းသားအရာ ရေနေသာ တပယ်မင်းသားသည် ဦးပုည၏ စကားကို မခံနိုင်ြဖစ်ေလသည်။ ထို ့ေြကာင့် အမျက်ထား၍ အခွင့်ြကံုြကိုက်သည့် အခါ ဦးသာအိုးမှ တစ်ဆင့် ကွပ်မျက်ေစခဲ့ ေလသည် ြဖစ်၏။

ေရွှရိုး ၏ အြမင်

ယခုအထိ တပယ်မင်းသားက သတ်ေစေြကာင်းကို " ဘိုးဝဇီရ အတ္ထုပ္ပတ္တိ" စာအုပ်နှင့် " ဦးပုည သမိုင်း" စာနှစ်အုပ်ကို ကိုးကား၍ ဤစာေရးသူ ေဖာ်ြပခဲ့ပါ သည်။ ထိုစာ နှစ်အုပ်ပါ အချက်ကို ေထာက်ခံေသာ စာတစ်အုပ် ေဖာ်ြပစရာ ရှိပါေသးသည်။ ထိုစာအုပ်ကို မန္တေလး ရတနာပံုေခတ်တွင် ဂျိမ်း ေဂျာ့ စေကာ့ ဆိုသူ ပုဂ္ဂိုလ်က ေရးထုတ်ေလသြဖင့် အချိန်ကာလချင်း နီးစပ်နီးကပ်ေနေလသည်။ ဂျိမ်း ေဂျာ့ စေကာ့ သည် ၁၈၇၆ ခုနှစ်ေလာက်တွင် ြဗိတိသျှ ပိုင် ေအာက်ြမန်မာနိုင်ငံသို ့ ေရာက်လာခဲ့ြပီး စိန်ဂျွန်း (ဆရာမတ်) ေကျာင်းတွင် ဆရာအြဖစ်လည်းေကာင်း ၊ သတင်းေထာက်အြဖစ်လည်းေကာင်း အလုပ်လုပ်ကိုင် ခဲ့ေလသည်။
သူသည် ြမန်မာစကား၊ ြမန်မာမှုကို ကျွမ်းကျင်၏။ မန္တေလးသို ့ အေရာက်ေပါက် ရှိ၏ ။ ၁၈၈၂ ခုနှစ် သီေပါမင်းလက်ထက်တွင်ကား သူ ့အေတွ ့ြကံုများ ကို စုစည်းလျက် " ေရွှရိုး " ကေလာင်အမည် ခံယူ၍ The Burman, His Life and Notions အမည်ြဖင့် နှစ်တွဲေပါင်း စာအုပ် ေရးထုတ်ခဲ့ ေလ သည်။ ထိုစာအုပ် ပထမတွဲ စာမျက်နှာ ၃၅၂ တွင် ပါေသးသည်မှာ ..
Oo Hpo Nyah is the most celebrated recent author. He was killed in the late King's reign by the Tabe Mintha. (ဦးပုညသည် နာမည် အြကီးဆံုး ေခတ်ေပါ်စာေရးဆရာ ြဖစ်၏။ သူ ့ကို ယခင်မင်းလက်ထက်တွင် တပယ်မင်းသားက အဆံုးစီရင် ခဲ့ေလသည်။) ဟူ၍ ြဖစ်ေလသည်။
တပယ်မင်းသား၏ ဓာတ်ပံုကို ၁၉၂၃ ခုနှစ်ထုတ် " ကုန်းေဘာင်ဆက် မဟာရာဇဝင် ေတာ်ြကီး" တတိယ အုပ်တွင် ေတွ ့နိုင်ေလသည်။

ြကည့်ရန်စာ။
၁။ မဟာေဆွ၊ ဘိုးဝဇီရ ။
ရန်ကုန်၊ အမျိုးသားပံုနှိပ်တိုက် ။ ၁၉၃၂ ။
၂။ ဦးေမာင်ေမာင်တင် ၊ ဦးပုည သမိုင်း။
မန္တေလး ၊ သူရိယ သတင်းစာတိုက်၊ ၁၂၉၈ ။
၃။ ေရွှြပည် ဦးဘတင်၊ ြမဝတီ စာေပဂီတ၊
ရန်ကုန်၊ ြပည်ချစ်စာေပတိုက်။ ရက်စွဲမပါ။
၄။ J.G.Scott . The Burman , His Life And Notions.
London, Macmillan, 1882 .Vol. 1
၅။ W.G.Burn-Murdoch. From Edinburgh to India and Burmah. London, Routledge [n.d, ]
(မိုးဂျာနယ် ၊ ဇွန်လ ၁၉၉၅)

ဟူ၍ြဖစ်ေလသည်။
..........................................

ဤစာကို ေရးသားြပီးချိန်၌ ကျွန်ုပ်၏ တပည့်ေကျာ်ြဖစ်သူ ေမာင်ြဖိုးက နံနက်စာအြဖစ် ေကာက်ညှင်းေပါင်းနှင့် စားေတာ်ပဲြပုတ် တွဲစပ်လျက် လာေရာက် ချေပးေလရာ ကျွန်ုပ်မှာ ဝမ်းဗိုက် ဟာလှသည် နှင့် ရှမ်းြပည်ေတာင်ြကီး နယ်ထွက် ေမာရှမ်းလက်ဖက်ေြခာက် အဖန်ရည်ြဖင့် အားပါးတရ ြမိန်ရည်ယှက် ရည် စား ေသာက်ေလ၏။
ထိုသို ့စားေသာက်ေနစဉ်တွင်ပင် ကျွန်ုပ်၏ ြပုြမဲအေလ့အတိုင်း ြကည့်ကန်ရှင်ြကီး ရှင်နန္ဒဓဇ ေမး၍ ေရွှေတာင်ြမို ့ ကျီးသဲေလးထပ် ဆရာေတာ်
ဘုရားြကီး ရှင်မုနိန္ဒဓဇ ေြဖြကားေတာ်မူအပ်ေသာ စွယ်စံုေကျာ်ထင်ကျမ်း ပုစ္ဆာအေမး အေြဖတစ်ေထာင် စာအုပ်ြကီးကို လှန်ေလှာဖတ်ရှုရင်း၊ ကျွန်ုပ် အေတွးဝင်မိသည်ကား ေနာင်အခွင့်ြကံုေသာ် စာေပစံုေထာက်မှုအချို ့ကို ဆက်လက် ေရးသားရန်နှင့် ရဲေဇာ်အမည်ရှိ လူရွယ်နှင့် တူလှေသာငယ်စဉ်ဘဝ မှ ြငင်းေဖာ်ြငင်းဖက် တို ့၏ ေကာင်းမှုေြကာင့်ပင် စာေပရဂံု၊ ေတာမဟာြမိုင်အတွင်းသို ့ ေရာက်ခဲ့ရေပသည် တကားဟု ယင်းတို ့၏ ေကျးဇူးတရားကို အထပ်ထပ် ဆင်ြခင် မိပါ ေတာ့သတည်း။